Նաթանյահուն ԵՒ Ալիևը. Թրամփի Դերը Հայ-ադրբեջանական Հարաբերություններում

Rajiv Sharma

less than a minute read

Post on May 06, 2025

4.8

Share

Նեթանյահու-Ալիև հարաբերությունները և դրանց ռազմավարական նշանակությունը

Նեթանյահու և Ալիևի միջև ձևավորված στενές կապերը ունեն խորը ռազմավարական նշանակություն։ Այս կապերը հիմնված են ընդհանուր շահերի վրա՝ տարածաշրջանային անվտանգության, ռազմական համագործակցության և տնտեսական կապերի վրա։

• Իսրայել-Ադրբեջանական ռազմական համագործակցությունը: Իսրայելը Ադրբեջանի կարևոր զենքի մատակարար է, մատակարարելով հարվածային беспилотники, ռադարային համակարգեր և այլ զինատեսակներ։ Այս համագործակցությունը ամրապնդվել է տարիներ շարունակ և մեծապես ազդել է տարածաշրջանային զորային հավասարակշռության վրա։
• Զենքի մատակարարումը Ադրբեջանին: Իսրայելի կողմից Ադրբեջանին զենքի մատակարարումը հաճախ քննարկվում է միջազգային լրատվամիջոցներում, և մեծապես քննարկվել է 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ժամանակ։
• Տարածաշրջանային անվտանգության հետ կապված ընդհանուր շահերը: Իսրայելը և Ադրբեջանը կիսում են ընդհանուր անվտանգային մտահոգությունները, մասնավորապես՝ Իրանի և այլ տարածաշրջանային հակամարտությունների հետ կապված։
• Հակամարտության լուծման հարցերում համատեղ մոտեցումները: Չնայած տարբեր դիրքորոշումներին, երկու երկրները փորձում են համատեղ մոտեցումներ գտնել տարածաշրջանային հակամարտությունների լուծման համար։
• Քաղաքական և տնտեսական կապերը: Իսրայելի և Ադրբեջանի միջև զարգացած են քաղաքական և տնտեսական կապերը։ Այս կապերը ամրապնդվել են բարձր մակարդակի հանդիպումների և համագործակցության պայմանագրերի միջոցով։

Թրամփի վարչակարգի դերը Հարավային Կովկասում

Դոնալդ Թրամփի վարչակարգը ակտիվ դեր է խաղացել Հարավային Կովկասում, մասնավորապես՝ Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների մեջ։

• ԱՄՆ-ի քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում Թրամփի նախագահության տարիներին: Թրամփի վարչակարգը ավելի մեծ ուշադրություն է դարձրել Հարավային Կովկասին, շեշտը դնելով տարածաշրջանային անվտանգության և տնտեսական զարգացման վրա։
• Ադրբեջանի աջակցությունը: Թրամփի վարչակարգը համարվում է Ադրբեջանի ավելի մեծ աջակից, քան Հայաստանի։
• Հայաստանի հետ հարաբերությունների վիճակը: Հայաստանի հետ հարաբերությունները ավելի սառը են եղել Թրամփի նախագահության տարիներին, ինչը հանգեցրել է քննադատության։
• Երկկողմանի հանդիպումներ և հայտարարություններ: Թրամփը և Ալիևը ունեցել են մի շարք երկկողմանի հանդիպումներ, որոնց ժամանակ քննարկվել են տարածաշրջանային հարցերը։
• Միջազգային կազմակերպությունների դերը: Միջազգային կազմակերպությունները, ինչպիսիք են ԵԱՀԿ-ն, ակտիվ դեր են խաղացել հակամարտության լուծման գործում, բայց Թրամփի վարչակարգի դերը հաճախ քննարկվել է քննադատական տեսանկյունից։

2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ազդեցությունը հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա և Թրամփի դերը

2020 թվականի 44-օրյա պատերազմը մեծապես ազդել է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա, և Թրամփի վարչակարգի դերը այս իրադարձությունների ընթացքում շարունակում է քննարկվել։

• Պատերազմի ընթացքում ԱՄՆ-ի դիրքորոշումը: ԱՄՆ-ի դիրքորոշումը պատերազմի ընթացքում թեթևակի շեղվեց բացարձակ չեզոքությունից, ակտիվ մասնակցություն չցուցաբերելով։
• Թրամփի վարչակարգի հնարավոր միջամտությունը: Կան վարկածներ, որ Թրամփի վարչակարգը ունեցել է միջամտության հնարավորություն, բայց դա չի կատարվել։
• Պատերազմի հետևանքները հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա: Պատերազմը մեծապես սրացրել է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները։
• Միջազգային հանրության արձագանքը: Միջազգային հանրությունը կոչ է արել հակամարտության համար խաղաղ լուծում գտնել։
• Ադրբեջանի հաղթանակի հետևանքները: Ադրբեջանի հաղթանակը մեծապես փոխել է տարածաշրջանային հավասարակշռությունը։

Ռուսաստանի դերը տարածաշրջանում

Ռուսաստանը ունի մեծ ազդեցություն Հարավային Կովկասում, ինչը մեծապես ազդում է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա։

• Ռուսաստանի ազդեցությունը հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա: Ռուսաստանը ունի բարեկամական հարաբերություններ ինչպես Ադրբեջանի, այնպես էլ Հայաստանի հետ, բայց իր ազդեցությունը ավելի մեծ է Ադրբեջանի վրա։
• Ռուս-թուրքական հարաբերությունները: Ռուս-թուրքական հարաբերությունները մեծապես ազդում են տարածաշրջանային իրադարձությունների վրա։
• Ռուսաստանի դերը հակամարտության լուծման գործընթացում: Ռուսաստանը ակտիվ դեր է խաղացել հակամարտության լուծման գործընթացում, մասնավորապես միջնորդության միջոցով։

Եզրափակում

Հոդվածում մենք քննարկեցինք Նեթանյահու, Ալիևի և Թրամփի միջև կապերը և դրանց ազդեցությունը հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա։ Թրամփի վարչակարգի քաղաքականությունը, ինչպես նաև Իսրայելի և Ադրբեջանի միջև ռազմավարական համագործակցությունը, շարունակում են մեծ ազդեցություն ունենալ տարածաշրջանում։ Այս հարցի խորը ուսումնասիրությունը կարևոր է հասկանալու համար Հարավային Կովկասի geopolitical իրավիճակը և Նաթանյահուն և Ալիևը. Թրամփի դերը հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում նյութի ավելի խորը ուսումնասիրությունը կօգնի ձեզ լիարժեք պատկեր ստանալ։ Ավելի մանրամասն ուսումնասիրելու համար Նեթանյահու և Ալիևի հարաբերությունների և Թրամփի դերի հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում, խորհուրդ է տրվում ուսումնասիրել տարբեր հեղինակների աշխատանքները և լրատվամիջոցների հրապարակումները։