Trump'ın Politikalarının Türkiye'ye Etkileri: Bir Analiz

4 min read Post on May 27, 2025

Trump'ın Politikalarının Türkiye'ye Etkileri: Bir Analiz

Ekonomik Etkiler

Trump yönetiminin ekonomik politikaları, Türkiye ekonomisi üzerinde hem doğrudan hem de dolaylı etkiler yarattı. Bu etkiler, ticaret savaşlarından yatırım kararlarına kadar geniş bir yelpazede görülebilir.

Ticaret Savaşları ve Ekonomik Ambargolar

Çelik ve Alüminyum Vergileri: Trump yönetiminin çelik ve alüminyum ithalatına uyguladığı vergiler, Türkiye'nin ABD'ye olan ihracatını olumsuz etkiledi. Bu durum, Türkiye'nin dış ticaret dengesini bozdu ve ekonomik büyümeyi yavaşlattı. Türkiye'nin ABD'den ithal ettiği bazı ürünler için de fiyat artışlarına neden oldu.
Pastor Andrew Brunson Olayı: Pastor Andrew Brunson'ın Türkiye'deki tutukluluk süreci, ABD tarafından ekonomik yaptırımlarla karşılandı. Bu yaptırımlar, Türk lirasının değer kaybetmesine ve enflasyonun artmasına yol açtı. Olayın, Türkiye'nin uluslararası yatırımcılar nezdindeki güvenilirliğini zedelediği de tartışılıyor.
Dolar Kurlarındaki Dalgalanmalar: ABD'nin uyguladığı yaptırımlar ve politikalar, Türk lirasının dolar karşısında değer kaybetmesine neden oldu. Bu durum, enflasyonu artırdı, ithalatı pahalılaştırdı ve ekonomik istikrarsızlığa yol açtı. Dolar kuru dalgalanmaları, birçok Türk şirketinin mali durumunu olumsuz etkiledi.
Uzun Vadeli Etkiler: ABD yaptırımları ve ticaret savaşları, Türkiye ekonomisinin dışa bağımlılığını ve kırılganlığını ortaya koydu. Bu durum, Türkiye'nin ekonomik politikalarını yeniden gözden geçirmesini ve daha fazla içe dönük bir ekonomi modeli geliştirmeye çalışmasını gerektirdi.

Yatırımlar ve İş Birlikleri

Amerikan Şirketlerinin Yatırımları: Trump döneminde, Amerikan şirketlerinin Türkiye'deki yatırımlarında bir düşüş gözlemlendi. Bu düşüş, siyasi belirsizlik, ekonomik istikrarsızlık ve ABD'nin uyguladığı yaptırımlar nedeniyle yaşandı.
Enerji Sektörü İş Birlikleri: ABD ile Türkiye arasındaki enerji sektörü iş birlikleri, Trump döneminde bazı zorluklarla karşılaştı. Jeopolitik rekabet ve güvenlik kaygıları, bu iş birliklerinin kapsamını ve etkinliğini etkiledi.
Doğrudan Yabancı Yatırımlar: ABD'den Türkiye'ye olan doğrudan yabancı yatırımlarında, Trump döneminde genel olarak bir azalma görüldü. Bu azalma, Türkiye'nin siyasi ve ekonomik risk profilinin artmasıyla ilişkilendirilebilir.

Siyasi ve Diplomatik İlişkiler

Trump yönetiminin Türkiye'ye yaklaşımı, geleneksel ABD dış politikasından farklılaştı. Bu farklılaşma, NATO ilişkilerini ve bölgesel konulardaki iş birliğini etkiledi.

NATO İlişkileri ve Güvenlik İş Birliği

Trump'ın NATO Eleştirileri: Trump'ın NATO'ya yönelik eleştirileri, Türkiye'nin NATO içindeki konumunu belirsizleştirdi. Bu eleştiriler, Türkiye'nin güvenlik endişelerini artırdı ve NATO'nun geleceği hakkında soru işaretleri yarattı.
F-35 Savaş Uçağı Anlaşmazlığı: Türkiye'nin S-400 füze savunma sistemini satın alması, ABD ile arasında F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasına yol açtı. Bu durum, Türkiye'nin savunma kabiliyetlerini etkiledi ve iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğini zayıflattı.
Suriye ve Bölgesel Konular: Suriye konusunda Türkiye ve ABD arasında farklılıklar yaşandı. Özellikle YPG/PYD'ye yönelik ABD desteği, Türkiye-ABD ilişkilerinde ciddi gerilimlere yol açtı. Diğer bölgesel konularda da iş birliği sınırlı kaldı.

Suriye Politikası ve Kürt Sorunu

Trump Yönetiminin Suriye Politikası: Trump yönetiminin Suriye'den çekilme kararı, Türkiye'nin bölgesel stratejisini değiştirmeye zorladı ve beklenmedik sonuçlara yol açtı.
YPG/PYD Desteği: ABD'nin Suriye Demokratik Güçleri (SDF) içinde önemli bir yer tutan YPG/PYD'ye verdiği destek, Türkiye'nin güvenlik endişelerini artırdı ve iki ülke arasında ciddi gerilimlere yol açtı. Türkiye, YPG/PYD'yi terör örgütü olarak görüyor.
Afrin ve Rakka Operasyonları: Türkiye'nin Afrin ve diğer bölgelerdeki askeri operasyonları, Türkiye-ABD ilişkilerinde gerilime yol açtı. Rakka operasyonu ve sonrasındaki gelişmeler de iki ülke arasındaki iş birliğini zorladı.

Güvenlik Etkileri

Trump dönemi, Türkiye'nin güvenlik politikaları üzerinde de önemli etkiler yarattı. Terörizmle mücadele ve bölgesel güvenlik, bu etkilerin ana başlıklarıdır.

Terörizm ile Mücadele

Stratejik Farklılıklar: Türkiye ve ABD, terörizmle mücadele stratejilerinde bazı farklılıklar gösterdi. Özellikle terör örgütü tanımlamaları ve hedefleri konusunda görüş ayrılıkları yaşandı.
DEAŞ ile Mücadele: DEAŞ ile mücadelede Türkiye ve ABD belli bir süre iş birliği yaptı, ancak farklı yaklaşımlar ve hedefler nedeniyle iş birliğinin etkinliği sorgulandı.
Terörizm Tanımı: Türkiye ve ABD'nin terörizm tanımlamaları ve hangi grupların terörist olarak kabul edileceği konusunda farklılıklar göstermesi, iş birliğini zorlaştırdı.

Bölgesel Güvenlik ve Jeopolitik Rekabet

Bölgesel Aktörlerle İlişkiler: Trump döneminde, Türkiye'nin İran, Rusya ve diğer bölgesel aktörlerle olan ilişkilerinde bir değişim gözlemlendi. Bu değişim, kısmen ABD'nin bölgeden çekilme eğilimine bağlıydı.
Doğu Akdeniz Enerji Kaynakları: Doğu Akdeniz'deki enerji kaynakları üzerindeki rekabet, Türkiye-ABD ilişkilerini etkiledi. Türkiye'nin bölgedeki rolü ve iddiaları, ABD'nin stratejik hedefleriyle çakıştı.
Türkiye'nin Bölgesel Gücü: Trump dönemi, Türkiye'nin bölgesel güç olarak konumunu ve etkisini yeniden değerlendirmesine neden oldu. ABD'nin daha az müdahil olduğu bir ortamda, Türkiye bağımsız hareket etme fırsatı buldu.

Sonuç

Trump dönemi, Türkiye-ABD ilişkilerinde derin izler bıraktı. Ekonomik yaptırımlar, siyasi gerilimler ve güvenlik endişeleri, iki ülke arasındaki bağları önemli ölçüde etkiledi. Bu analizde ele aldığımız faktörler, Türkiye'nin dış politika stratejilerini yeniden değerlendirmesine ve yeni ittifaklar kurmasına neden oldu. Gelecekteki ABD yönetimlerinin Türkiye politikalarının belirlenmesinde, Trump döneminin deneyimlerinin ve sonuçlarının dikkate alınması büyük önem taşıyor. Daha detaylı bir Trump'ın politikalarının Türkiye'ye etkileri analizi için, uzman görüşlerini ve akademik çalışmaları inceleyebilirsiniz.